Archiefstuk van de Week Naar Index Naar Begin Pagina

 


Het doktershuis aan de Straatweg


Thans wil ik trachten iets te schrijven over het oude doktershuis, dat bij de ouderen nog bekend staat als de woning van dokter Flohil. Dokter Flohil heeft het huis echter niet laten bouwen. Nee, dat was C. Leenheer, de eerste geneesheer te dezer plaatse van 1836 tot 1861. Hij heette heel- en vroedmeester en had het vak geleerd bij collega's en op klinische scholen. Pas bij een wet van Thorbecke uit 1865 werd voor de artsen een academische opleiding vereist. Na C. Leenheer kwamen hier achtereenvolgens als dok­ter J.D. de Meijere [1862-1874) dr. D.K. Munting [1874-1876] Govert Flohil (1876-1912) Floris Hers (1912-1918) en A.A. Hoogzand (1918-1950). Laatst genoemde werd in zijn praktijk opgevolgd door zijn schoonzoon J.A. Crezée, die intussen ook al weer enkele jaren van een welverdiende rust geniet. Dokter Crezée is opgevolgd door dokter Barnard die de rij van praktiserende huisartsen voortzet, begonnen bij C. Leenheer, die zich in 1848 als chirurgijn betitelde.

Deze C. Leenheer kocht voor f 600,- van zijn schoonvader Paulus Kranendonk Azn (die een overgrootvader is van ondergetekende) een lapje grond tussen de toen zo geheten Koninklijke Straatweg no 7 en de Waaldijk. De Straatweg werd in de jaren 1819-1821 aangelegd en het stuk tussen het Zwaantje en de Pruimendijk kwam gereed in de zomer van 1821. Door deze aanleg op een nieuwe baan werden de landerijen doorsneden en kwamen er tussen Straatweg en Waaldijk kleine stukken, die uitermate geschikt waren voor woningbouw omdat zij natuurlijk voor de boer te lastig waren.

Op één dezer afgesneden stukken bouwde Cornelis Leenheer zijn doktershuis en niet ver ervandaan nabij de Lagendijk bouwde zijn zoon Paulus ook een huis. De laatste was penningmeester van de polders Oud- en Nieuw-Reyerwaard van 1866-1899 en was ook enige tijd Ontvanger van de gemeente Ridderkerk. Dit huis kreeg een paar voltreffers in de oorlog en werd niet meer opgebouwd.
Zoals ook met andere vakken het geval is, is ook de medische wetenschap na de tijd van dokter Flohil met grote schreden vooruit gegaan. Toch moet men respect hebben voor de kunde van de toenmalige huisartsen. Zo heeft bijv. de Heerjans­damse arts J.A. Ruys in 1899 mijn grootvader Labrijn thuis op een tafel geopereerd aan de prostaat, in samenwerking met de artsen Flohil van Rijsoord en Kamberg van H.I. Ambacht. De operatie slaagde geheel en mijn grootvader heeft daarna nog 10 jaar geleefd tot zijn 80e.

Dokter Flohil had een groot gezin, namelijk 8 kinderen (geb. 1877- 78- 79- 80 – 81 – 83 – 84 - 86) wat in die tijd niet zo’n zeldzaamheid was. Zijn vierde kind Flisabeth Cornelia is op 23 november 1979 in haar honderdste levensjaar te Oud-Beijerland gestorven. Mijn eerste kennismaking met dokter Flohil had ik op mijn 4e jaar toen ik met mijn hand in een hakselmachine kwam en het topje van een pink kwijtraakte. Vele malen ben ik door dokter Flohil verbonden en daar ikzelf ook een tamelijk groot gezin had ontstond ook al gauw een zekere band met de dokter, want die heb je dan nogal eens nodig. Al woonde ik dan voor het schoolgaan binnen de wijk Dorp, voor de rest waren we toch op Rijsoord gericht. Niet alleen voor de dokter. maar ook voor de Zondagsschool en voor de dagelijkse omgang met kameraden. En daar mijn vader een melkwijk had, kende ik nagenoeg alle mensen in wat tegenwoordig Rijsoord wordt genoemd met naam en bijnaam. Bijnamen waren er ontzettend veel en daarover zou heel wat te vermelden zijn.             

Dit artikel uit het archief van de Stichting Oud Ridderkerk werd in 1983 geschreven door W. Kranendonk Pzn.

Pagina Omhoog